Viktor Hüqonun bu romanı bir nağılı xatırladır: müflisləşmiş gəmi sahibi öz qardaşı qızını olduqca çətin bir işin öhdəsindən gələ biləcək igidə ərə verəcəyini bildirir. Həmin igid fırtınanın iki qayanın arasına sıxışdırdığı paroxodun mühərrikini çıxarıb gətirməlidir. Onun qardaşı qızı Derüşettada könlü olan Jilyat adlı gənc bir an belə tərəddüd etmədən bu işi öz üzərinə götürür və qayığı ilə dənizə çıxır. Fırtınalı dənizdə katorqa əməyi ilə keçən iki ay... Jilyat gecə-gündüz çalışır, açıq səmada yatır, aclıq və susuzluqla mübarizə aparır, dənizin görünməz gücləriylə savaşa çıxır. Amma bütün bunları o heç də, sadəcə, Derüşetta ilə evlənmək və ya şöhrət qazanmaq üçün etmir. O, anadan dənizçi doğulub, o, dənizi sevir, dənizi anlayır. Bəs bu amansız mübarizədən kim qalıb çıxır? Jilyatmı, yoxsa dəniz?

“Dəniz zəhmətkeşləri” okeanın nəfəsinin duyulduğu bir romandır. Romanda La-Manş arxipelaqı dənizçiləri və balıqçılarının tufanlarla, köpüklü dalğalarla, sivri qayalarla dolu dəniz həyatının möhtəşəm mənzərəsi təsvir olunur.