Ferdidurka - Witold Gombrwicz

“Ferdidurka” – maraqlı, ancaq yüngül qiraət deyil. Bu, hər şeyin ucdantutma qarşısıalınmaz tərəqqiyə məruz qaldığı bir əsrdə insan ruhunun, demək olar ki, yeganə etibarlı intellektual müdafiə vasitəsi olan sarkazm və özünə istehza ilə dolu həm fəlsəfi povest, həm qrotesk, həm ədəbi esse, həm də lirik etirafdır. Və əlbəttə ki, “Ferdidurka” – hər şeydən əvvəl, əsl ədəbiyyatdır.

---

Witold Gombrowicz elə bir yazıçıdır ki, xaricdə onun əsərlərini şedevr sayırlar, amma vətəni Polşada hələ də düz-əməlli tanınmır. Əlbəttə həm də ona görə ki, ömrünün böyük hissəsini xaricdə yaşayıb. Bir müddət Polşada əsərlərinin çapına qadağa qoyulub, bir müddət isə bunu özü istəməyib. Onun əsərləri əsasında Almaniya, Fransa, İsveçrə kimi ölkələrdə tamaşalar hazırlanıb, kitabları 30-dan çox dilə çevrilib. Bəs niyə Polşa kimi demokratik ölkədə onun yaradıcılığına maraq böyük deyil? Gombrowicz öz azadlığını, müstəqilliyini heç bir xalqın, cəmiyyətin, sosial qrupun maraqlarına qurban verməyən bir yazıçıdır. Onun əsərlərində polyakların öz ənənələri, tarixlərinə hədsiz bağlanmaları, Polşa mədəniyyəti, Polşa cəmiyyətinin müxtəlif təbəqələri sərt tənqidə, sarkazma məruz qalır.