“Hökmdar” – İntibah dövrünün florensiyalı dövlət xa-
dimi Nikolo Makiavellinin ən mühüm və ən mübahisəli
əsəridir. Bu əsər işıq üzü gördükdən sonra siyasətdə
ikiüzlülüyü, həyasızlığı, özbaşınalığı bildirən “makiave-
lizm” termini meydana çıxdı. Uzun illər bu kitab “zəhər
və xəncər” siyasətinin əsası kimi şöhrət qazandı. Lakin
müəllifin müasir dövrdə öz tətbiqini tapan bir çox fikirləri
təbii hal kimi qəbul olundu.
Nikolo Makiavelli dövlət idarəçiliyinin metodikası-
nı yaratdı. Hakimiyyəti qəsb etmək və əldə saxlamaq
prinsiplərini irəli sürdü. Geosiyasi bilikləri sistemləşdirdi,
dövlətlər və hökmdarlar haqqında ətraflı məlumat verdi,
“Hökmdar” əsərində hakimiyyəti qazanmanın və dövləti
idarə etmənin yollarını göstərdi.
Məşhur italyan diplomatı və Renessans dövrünün ya-
zarı Nikolo Makiavelli şahidi və iştirakçısı olduğu tarixi
hadisələrin dərin tədqiqatçısına çevrildi. Bir çoxları Maki-
avellini politologiyanın banisi hesab edirlər. Onun yarat-
dığı “Hökmdar” əsəri bütün dövrlərin və bütün xalqların
siyasətçiləri üçün əsl dərs vəsaitidir. “Makiavellizm”in
tərəfdarları beş yüz ildir ki, “Hökmdar”ın reseptlərindən
istifadə edir, əleyhdarları isə ona qarşı çarə axtarmaq üçün
baş sındırırlar.